Superbohaterowie czyli panowie (i panie) w trykotach

Superbohaterowie czyli ludzie obdarzeni nadludzką czy też fantastyczną siłą to stały element kultury masowej towarzyszącej nam od wieków. W szerszym kontekście termin ten obejmuje wszystkie osoby (nawet te nie posiadające nadludzkich cech jak np. Batman) które posiadają unikalne umiejętności czy też zdolności. Według słownika Webstera termin Superbohatera pojawił się po raz pierwszy w 1917 roku a pierwszą ikoną stał się Superman. Superbohaterowie od końca lat trzydziestych zaczęli masowo pojawiać się w komiksie amerykańskim i powoli przenikać do świata kultury masowej, szczególnie telewizji i filmu, a także sztuk wizualnych. Odpowiadają na nasze marzenia, marzenia o bohaterach walczących z przemocą i niesprawiedliwością. Superbohaterowie to nasz nowy cykl, w jakim pokażemy polskich i światowych bohaterów masowej wyobraźni, jacy pojawiali się w sztukach wizualnych.

Zaczynamy od Orient Mana. Postaci uznawanej za pierwszego polskiego superbohatera w komiksie, stworzonej przez Tadeusza Baranowskiego. Po raz pierwszy Orient Men pojawił sie w pierwszym numerze Relaksu w 1976 roku z jednym z najsłynniejszych otwarć, zdaniem – „Menów dzielimy podobnie jak kawę na: Super Manów, Wyborowych Menów i Orient Manów”. Jest to jedna z najważniejszych plansz w polskim komiksie. Historia ta otwiera historię polskich superbohaterów torując drogę takim postaciom jak chociażby Wilq.

Polski superbohater to typowy produkt PRLowskiej rzeczywistości trochę jak kawa w sklepach w tamtym okresie (do której autor nawiązywał w pierwszym zdaniu), można by powiedzieć że superbohatersko-podobny, mężczyzna po przejściach, gapowaty, targany wątpliwościami. Tadeusz Baranowski w znakomity sposób pokazał w konwencji humorystycznej naszą polską rzeczywistość – nasz polski superbohater ma oczywiście wszystkie cechy prawdziwego superbohatera (super siłę oraz trykotowy strój), ale też i typowe polskie cechy i przywary a całość otacza lekko absurdalna rzeczywistość.

Superbohaterowie powrócą.

Na zdjęciach plansza Tadeusza Baranowskiego, z pierwszego numeru Relaxu, pierwsze pojawienie się Orient Mana, tusz na papierze, 1976 rok. Kolekcja prywatna.