20 000 mil podmorskiej żeglugi

Blisko sto pięćdziesiąt lat temu pojawiła się jedna z najbardziej inspirujących książek kultury popularnej – „20 000 mil podmorskiej żeglugi” Juliusza Verna.  Pierwsze wydanie francuskie jak i polski przekład ukazało się w 1870 roku.

Akcja powieści rozgrywa się w roku 1866, a główne postaci to tajemniczy kapitan Nemo, zoolog profesor Pierre Aronnax, jego służący – Conseil, harpunnik Ned Land. Według rękopisu Verne'a Nemo był Polakiem, powstańcem styczniowym zesłanym na Syberię, który po powrocie pragnął pomścić śmierć rodziny wskutek rosyjskich represji po powstaniu styczniowym, zatapiając statki rosyjskiej floty handlowej. Wydawca Pierre-Jules Hetzel ze względu na dobro stosunków francusko-rosyjskich zasugerował mu jednak zmianę – w Tajemniczej wyspie kapitan okazuje się być Hindusem, księciem Dakkarem. O sympatiach politycznych Verne'a świadczy fakt, iż w kajucie kapitana znajdowały się portrety takich postaci jak: George Washington, Abraham Lincoln i Tadeusz Kościuszko (*).

Powieść ta zainspirowała wielu twórców, dokonano licznych adaptacji filmowych (fabularnych oraz animowanych) i radiowych tej powieści, z których najbardziej znana jest 20 000 mil podmorskiej żeglugi z 1954 roku z Kirkiem Douglasem w roli Neda Land’a.

 

20 000 mil podmorskiej żeglugi to wspaniała przygoda dla kolekcjonerów sztuki i bibliofili.  Zaczynając od edycji z 1871 roku z ilustracjami Alphonsa de Neuville po wiele późniejszych wydań książka ta zawsze wyróżniała się znakomitymi projektami okładek i ilustracjami ( „zawsze” kończy się na latach 90tych odkąd projekty graficzne książek chyba skutecznie odstraszają wielu od ich zakupu) dostarczając wielu kolekcjonerom ilustracji książkowej obiekty pożądania. W polskich wydaniach tej powieści niezapomniane okładki projektowali min. Zbigniew Rychlicki, Jerzy Treutrel czy Bogdan Zieleniec. Ilustracją dzisiejszego wpisu są projekty okładek przygotowane przez najmłodsze pokolenie polskich artystów – Karola Kalinowskiego, Marcina Podolca i Janusza Pawlaka. Jest to po raz pierwszy pokazywany publicznie (w sieci) fragment kolekcji poświęcony Juliuszowi Verne i wykreowanym przez niego światom. Do tematu będziemy wracać.

(*) Za wikipedią.

Na zdjęciach odpowiednio projekty okładki do książki 20 000 mil podmorskiej żeglugi Juliusza Verne - Karola Kalinowskiego, Marcina Podolca i Janusza Pawlaka. Kolekcja prywatna.