Warszawa na zdjęciach miesto wygląda bardzo smutno i szaro – puste przystanki, gołębie, ludzie w tramwaju, blokowiska Bródna i podwórka Pragi. Smutno i szaro ale w jakiś sposób ujmująco. Zdjęcia robione przypadkowo, bez kadrowania, nieostre - niby to wszystko już było ale na chwile rozprasza i wyzwala wspomnienia.
Sny Bosackiego zwierają wszelkie elementy istotne dla Penerstwa – absurd, paradoks, głęboką filozofię egzystencjalną czy też silną emocjonalność. Opisują wydarzenia (poznanie dziewczyny z dwoma głowami) lęki (strach przed ciotką, której nie oddał pieniędzy za wynajem), aktywność (ślizg na polędwicy sopockiej) czy też zaburzenia miejsca czasu i akcji (co w sumie jest normalne w śnie). W swoich snach ujawnia nam możliwe obszary interpretacji sztuki Penerstwa – a może ona być tak prosta lub skomplikowana jak zwykły sen.
Aukcje odbędzie się dnia 6 czerwca o godz. 17:00
Jaki jest kontekst rysunków? Czemu wybrałaś takie fotografie, co one miały w sobie, że przyciągnęły Twoją uwagę?
Twoje prace pojechały na targi Volta Show w Nowym Yorku. Reprezentowałaś tam m.in. wraz z M.Tarkawianem, A.Orlikowską galerię Program.
Jesteś tegoroczną stypendystką programu Młoda Polska. Na co zamierzasz przeznaczyć pieniądze ze stypendium?
Muszę przyznać, że ogląda (i czyta) się ten katalog bardzo dobrze. Miśki _Esa są naprawdę zniewalające, rozjaśniają zielonogórskie (głównie) krajobrazy miejskie.
W sobotę mieliśmy przyjemność być chwilowym gospodarzem jednego ze spotkań w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie. W ramach cyklu (mamy nadzieję właśnie że cyklu ) ArtBazaar prezentuje” odbyło się spotkanie artystą multimedialnym, profesorem Szkoły Filmowej w Łodzi, Józefem Robakowskim. Spotkanie zatytułowane „Potęga Fotografii” miało także wymiar związany z tematyką ArtBazaaru – kolekcjonowaniem Sztuki, gdyż prof. Robakowski jest założycielem Galerii Wymiany, kolekcji stworzonej z darów i wymiany z artystami z całego świata. 
Rozmawialiśmy również o tej kolekcji podczas naszego, 2,5 godzinnego spotkania. Dziękujemy bardzo Józefowi Robakowskiemu, jak również łódzkiemu kolekcjonerowi Dariuszowi Bieńkowskiemu za przyjazd do Krakowa, publiczności za to, że tak licznie stawiła się na to spotkanie.
ArtBazaar z Ryszardem Woźniakiem.
Tłumy w siedzibie Bęca - widać przedstawicieli Penerstwa i Zmęczonych Rzeczywistością
Oczekujący na wejście..
To było na placu Konstytucji przy sztabie wyborczym Solidarności?
Tak, przed kawiarnią „Niespodzianka”. To był wtedy pusty plac między przystankami, a kolumnadą budynków, w których mieściło się biuro wyborcze.
Czy ta akcja miała wymiar polityczny?
Nie, to był głos przyrody na „Solidarność”. Czuliśmy związek z tym ruchem, z „Solidarnością”. Tak się stało, że ta akcja miała aspekt polityczny, ale bez wielkiego teoretyzowania. Żaden z nas nie był zaangażowany w wybory bezpośrednio. Żaden z nas nie miał pomysłu, by działać w polityce. My jesteśmy ludźmi sprzed epoki sztuki politycznej. Na świecie ta epoka zaczęła się wcześniej, a u nas dopiero po zmianie systemowej. A my jesteśmy artystami sprzed tej zmiany. Nie jesteśmy artystami politycznymi. Natomiast tworzyliśmy sztukę nacechowaną silnie politycznie, ale moim zdaniem głównie na samym początku lat 80. Czyli dotyczy to dyplomów Sobczyka i Modzelewskiego przede wszystkim.
Gwiazda pięcioramienna Modzelewskiego wycofana z wystawy dyplomowej i wyskrobane w brudnej czerwonej farbie (różowo-burej) godło Polski Sobczyka to były obrazy zakwestionowane przez szkolną cenzurę. To były prace silnie nacechowane politycznie i potem, jak zbieraliśmy materiały do pierwszej wystawy Grupy w Dziekance, która była planowana na dokładnie pierwszą rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, to była to praktycznie najbardziej polityczna wystawa z naszych wystaw. Potem zostało powtórzone w tej drugiej wystawie w Lublinie, dlatego że było na niej wiele tych samych prac uzupełnionych nowymi. Moim zdaniem ja uprawiałem malarstwo zaangażowane politycznie przez dwa lata, to znaczy na przełomie 1982-1983. W 1984 roku zacząłem interesować się sprawami religijnymi, szerszymi, bardziej uniwersalnymi niż ideologia. Natomiast początek to był sprzeciw wobec zwyrodniałego systemu, w którym się wychowywaliśmy. Manifestowaliśmy prawdy o naszej egzystencji. I w tym sensie byliśmy zaangażowani politycznie, ale nie uprawialiśmy sztuki świadomie nacechowanej politycznie, tak jak robią to artyści teraz.
Czy byliście wyjątkowi w tym czasie na uczelni? Chodzi mi o zaangażowanie polityczne…
Byliśmy wyjątkowi w tym czasie chyba w skali Polski z różnych powodów: zdecydowanie przez zaangażowanie politycznie, bo to był okres bojkotu, okres milczenia wielu artystów i takiego wyczekiwania, co się wydarzy, a my w tym czasie pracowaliśmy i robiliśmy pokazy. Pokazy robiliśmy w ten sposób, aby uniknąć narażania miejsc wystawienniczych i ludzi tam zatrudnionych. Robiliśmy pokazy nie wymagające zgody cenzury, czyli takie które trwają od jednego do trzech dni.
Jakie były nastroje na uczelniach artystycznych w okresie Solidarności? Czy studentów to interesowało? Czy nie bali się wypowiadać?
Na ASP nakładał się ferment ogólny związany z Solidarnością,, z tym co się działo w całym kraju. Wielu studentów miało nadzieję, że uda się zreformować uczelnię, że uda się zwiększyć wpływ studentów na edukację. Tą sytuację może opisać ciekawa anegdota. Przez cały okres studiów byłem przedstawicielem studentów w radzie wydziału malarstwa. W okresie tuż przed strajkami ogólnopolskimi w 1981 roku odbyło się walne zgromadzenie studentów. Podczas niego zdecydowaliśmy, że ja, jako przedstawiciel studentów przekażę profesorom postulat, że wszystkie Rady Wydziałów powinny podać się do dymisji. Stefan Gierowski spytał, co ustaliliśmy. Powiedziałem. Nastała cisza, która trwała 20 minut, profesorowie patrzyli w podłogę. Wtedy Stefan jako wytrawny gracz po 20 minutach spojrzał na kartkę z planem rady wydziału i powiedział: „No to przejdźmy do następnego punktu”. Jakby nic się nie stało.
Mieliście żądania polityczne?
Nie, no bo jaką student miał świadomość polityczną? Poza ogólnym myśleniem o zdemokratyzowaniu uczelni, żeby był swobodniejszy dostęp do tego czym uczelnia dysponuje i żeby usunąć autorytet tych profesorów, którzy stracili (naszym zdaniem) kontakt z rzeczywistością, bo to był główny problem.
Gdzie zastało Pana wprowadzenie stanu wojennego? My jesteśmy tym pokoleniem, które nie obejrzało „Teleranka”…
A ja wybierałem się na narty z dziewczyną. W niedzielę rano wyszedłem z domu, żeby pójść na giełdę narciarską „Pod Skocznią”, przy ul. Puławskiej. Poszedłem tam i pierwsze co zauważyłem, koło willi Jaruzelskiego na ulicy Ikara, że było tam pełno wojska. Stały tam SKOT-y, czołg chyba był nawet i żołnierze. To mnie zdziwiło. Zobaczyłem, że giełdy nie ma, ludzi tam nie ma, nawet żadnych śladów na śniegu. Czułem, że coś jest nie tak. Wracając zauważyłem, że na przystanku ludzie czytają obwieszczenie przyklejone do szyby. Po powrocie do domu okazało się że telefon jest „głuchy”.
Jakie były wtedy Pana pierwsze myśli?
Wyjechać z Polski czy nie wyjechać. Przez jakieś dwa lata biłem się z tymi myślami.
Czy powstanie Gruppy było taką terapią na nie wyjechanie?
Ogólnie aktywność była sposobem na życie. Ponieważ dla mnie okres studiów był czasem, kiedy to ja decydowałem, jak intensywnie pracowałem jako student. Zaangażowałem się w działalność koła naukowego, chodziłem na spotkania koła na warszawskiej ASP, praktycznie organizowaliśmy je. Przyjaźniąc się z Pawłem Kowalewskim niejako reanimowaliśmy to koło. Z tego koła później narodziła się Gruppa.
Pamięta Pan swoją pierwszą prace zrobioną po ogłoszeniu stanu wojennego?
Oczywiście. Wydaje mi się, że wielu malarzy miało taką swoją reakcję na wprowadzenie stanu wojennego. Moją reakcją był obraz „Zabieg” z 1982 roku. Jest też inna wersja tego obrazu, który się nazywa „Ćma”. Pomysł był taki, że z łona kobiecego wyskrobany jest orzeł. Aborcja jako gwałt. Jest to manipulacja na polskości, na naszym godle, które nas reprezentuje jako naród. Marek Sobczyk namalował „Gandzię” – portret Jaruzelskiego. A reakcją Jarka Modzelewskiego były chyba dwa odrzutowce. Biały odrzutowiec i czerwony mijają się w locie. Bardzo dobry obraz. Stan wojenny to była trauma, ludzie byli przerażeni. Po ogłoszeniu stanu wojennego dużo ludzi kompletnie sfiksowało. Nie mogli sobie tego wytłumaczyć, co się stało, nie mogli zrozumieć. Wielu wtedy nawracało się na katolicyzm, bo to było najbliżej. U mnie też to widać, to zainteresowanie wątkami religijnymi. Nie czuję się katolikiem ale poszukując domu duchowego przyglądałem się też katolicyzmowi, analizowałem go, próbowałem się dostroić. Czytałem Biblię, chodziłem na msze, poszedłem na pielgrzymkę w 1984 roku. To był stan chorobowy. To było zablokowanie narodu w rozwoju. W roku Solidarności (1980), ludzie poczuli, jak smakuje swoboda. To był fantastyczny czas, bo ludzie się bardzo otworzyli. To nie byli ci sami ludzie, którzy potem byli w stanie wojennym. Może w stanie wojennym ludzie przeszli w otwieranie się w prywatnych kręgach, w mieszkaniach. My postawiliśmy wtedy na karnawał. Postanowiliśmy zaprzeczyć działaniem, temu co się działo w realu.
Przejdźmy do obrazu „Nowa fala popierdala”? Też była reakcją na wojnę polsko-jaruzelską?
Wróćmy do początków Gruppy….jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
„Nowa fala popierdala” to jeden z wielu przykładów zwariowanych tytułów malarstwa Gruppy. Skąd one się brały?
Na zdjęciach prace Ryszarda Woźniaka:
Trwa już Miesiąc Fotografii w Krakowie 2009, a my chcieliśmy zaprosić Was w sobotę na spotkanie w ramach tego festiwalu. Otóż w Galerii Camelot i Galerii Fundacji Imago Mundi, przy ulicy Św. Tomasza 17 już w sobotę o godzinie 15 odbędzie się spotkanie z cyklu „ArtBazaar prezentuje: Potęga fotografii. Spotkanie z Józefem Robakowskim – artystą, kolekcjonerem, twórcą Galerii Wymiany”.
Pierwszą publikacją wydawnictwa będzie książka Adama Mazura „Kocham fotografię”. Teksty składające się na Kocham fotografię to zapis przemian, jakie dokonywały się w obrębie polskiej fotografii na przestrzeni ostatniej dekady. Autor omawia najgłośniejsze wystawy, klasyczne książki, które z wieloletnim opóźnieniem wreszcie ukazały się po polsku, pisze o początkach rynku aukcyjnego, w końcu analizuje twórczość poszczególnych fotografów zarówno klasyków, jak i artystów współczesnych (m. in. Józefa Robakowskiego, Anety Grzeszykowskiej, Mikołaja Komara, Tadeusza Rzący, Zuzy Krajewskiej, Wojciecha Wieteski, duetu Zorka Project). Kwestionuje przy tym podział na fotografię artystyczną i rzekomo nieistotną resztę (np. fotografia mody czy fotografia dokumentalna), który pokutuje jeszcze od czasów piktorializmu. Wybór tekstów uzupełniają rozmowy z najwybitniejszymi polskimi fotografami (m. in. z Józefem Robakowskim, Wojciechem Prażmowskim, Andrzejem Świetlikiem).
Książkę Kocham fotografię będzie można kupić przedpremierowo już w tym tygodniu w Krakowie i Łodzi w ramach trwających tam festiwalów fotografii. Oficjalna premiera w czerwcu.
Godny zauważenia jest też świetny design okładki.
Tulips&Roses, mająca swoją siedzibę w Wilnie zaskoczyła minimalistycznym wystrojem stoiska i bardzo ciekawymi pracami międzynarodowej grupy artystów, w szczególności jednak Liudvikasa Buklysa i Gintarasa Dzidziapetrisa. 
Prace tego drugiego artysty galeria będzie pokazywała również na targach LISTE w Bazylei. Z kolei na stoisku pochodzącej z Ljubljany galerii P.A.R.A.S.I.T.E można było znaleźć kolaże Senji Iveković, która w zdjęcia modelek reklamujących ekskluzywne kosmetyki wkleiła opisy przemocy w rodzinie, każdej modelce przypisując jedną historię. 
i Przemka Mateckiego. Oba obrazy tego drugiego artysty galeria sprzedała (jeden kosztował 5,5, drugi 7 tysięcy euro). Jeden z tych obrazów został kupiony do kolekcji belgijskiej, a drugi kupił kolekcjoner z Polski. 
Widać to było co jakiś czas na VIENNAFAIR, a w szczególności na stoisku stworzonym przez sześć budapeszteńskich instytucje sztuki najnowszej – m.in. Ludwig Muzeum czy Mucsarnok Kunsthalle, które na wspólnym stoisku stworzyły wystawę na temat pieniędzy i kryzysu. Csaba Uglar wydrukował własne pieniądze „50 sociali”, które można było kupić i w ciągu pięciu lat płacić nimi za prace artysty. Lilla Boros-Lorinc pokazała obraz z sumą kredytu, który była winna bankowi w momencie rozpoczęcia kryzysu gospodarczego – oczywiście obraz można było kupić właśnie za tę sumę (w forintach, oczywiście). 
Z kolei Judith Fischer stworzyła prace na papierze z wymalowanymi „naklejkami” z ceną „99 euro”. To stoisko to też dowód na to, że kryzys również dotyka samych artystów.
Jastrubczaka „THE END” podtrzymywany przez pompowane przez artystę balony. Można było kupić zdjęcia z performance artysty z wypuszczeniem na wolność tego napisu za 800 euro za sztukę (ed. 3). Był też film, wykonany na podstawie gdy Playstation, w którym Rapid Wiedeń grał przeciwko Rapidowi Wiedeń. W dwóch meczach padły następujące wyniki 0:0 oraz 2:0. Praca, w edycji 5 sztuk, kosztowała tysiąc euro. Dużo droższa była fotografia szwajcarskiego artysty Pirmina Bluma (4,5 tysiąca euro, unikat) oraz przykuwającą dużo uwagi widzów rzeźba Tomasza Mroza wraz z wideo (cena 7 tysięcy euro). 
Sprzedawały się fotografie Polskiej z cyklu „Milicjanci i złodzieje”) (ed.5, po 600 euro za sztukę), filmy (m.in.ostatni egzemplarz filmu „Kalendarz”, ed. 5, po 2 tysiące euro za sztukę), a także obrazy Michała Jankowskiego (od 1900 euro za obraz). Agnieszce Polskiej niewątpliwie pomógł również udział w zbiorowej wystawie „Qu'est-ce que c'est dégueulasse”, otwartej podczas targów, a kuratorowanej przez Adama Budaka. 
Film Polskiej „Ćwiczenia korekcyjne” (znany z wystawy w MSN) był tam jedną z najciekawszych prac.
Z kolei Anna Orlikowska ze swoimi „modernistycznymi” projektami piwnicy i bunkra Jozefa Fritzla, odtworzonymi na podstawie relacji internetowych, trafiła do gazety targowej. Oba modele tej pracy galeria Program sprzedała (po 1800 euro za sztukę), jak również duży rysunek Mariusza Tarkawiana (3200 euro). 
Program oferował również rysunki i obrazy Agnieszki Grodzieńskiej (od 350 euro).
Stoisko galerii Leto słychać było z daleka dzięki grającej bombie, skonstruowanej przez Konrada Smoleńskiego (cena 3800 euro, unikat). Oprócz tego dużą furorę robi „nora” Wojtka Bąkowskiego z filmo-slajdowiskiem „Idziesz ze mną? Gdzie? W dupę ciemną” (cena 5 tysiecy euro) oraz „tablicą komiksową” (1500 euro). 
Leto sprzedawała także wypełnione materiałami wybuchowymi piłki lekarskie Smoleńskiego (tysiąc euro), obraz i rzeźbę Radka Szlagi (odpowiedni 4300 i 2300 euro) oraz fotografie Maurycego Gomulickiego. 
Do soboty galeria miała jedną rezerwację na fotografię Gomulickiego.
Dużym zainteresowaniem cieszyły się też historyczne prace z lat 70. Teresy Gierzyńskiej oraz film „Jak się robi obrazki” Ani Okrasko.
Były również obrazy Karoliny Zdunek i Małgorzaty Szymankiewicz. Lokal pokazywał także codziennie inną pracę wideo – gdy odwiedziłem stoisko, obejrzałem bardzo dobry nowy film Tomka Kozaka „Song of Sublime” (będzie go można obejrzeć w warszawskim CSW 21 maja).
Na stoisku debiutującej na targach Simonis Gallery można było zobaczyć malarstwo Cyrila Barrarda oraz rysunki Haliny Kliem.
Jako ostatnią należy wymienić galerię Heppen Transfer, która pokazała wideo absolwentki Kowalni Marty Kossakowskiej (ed. 5, tysiąc euro), kotarę ze źródłem światła Bartosza Muchy (800 euro), rysunki Zofii Gramz (od 450 do 800 euro) oraz obrazy i figury ceramiczne Henrietty Varju. 
W centrum stoiska galerii stał klęcznik przerobiony przez słowacką artystkę Ilonę Nemeth za ikeowskiej komody „Malm” i dlatego praca nosi tytuł „Malm-In” (egzemplarz 2 z 3, cena 8,5 tysiąca euro).